Kira Artışı Nedir?

Türk Borçlar Kanunu, mevcut kira sözleşmelerinde, kira ilişkisinin devri, kira sözleşmesinin kiracı tarafından kira süresi bitiminden önce haksız olarak feshedilmesi, sözleşmenin olağanüstü feshi, kira sözleşmesiyle bağlantılı sözleşme yapılması, kiracının depozito vermesi, kira bedelinin belirlenmesi, sözleşmede kiracı aleyhine düzenleme yapılmasının yasaklanması ve dava sebeplerinin sınırlandırılmasına dair düzenlemeler içermektedir.

“Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile, konut ve çatılı işyeri kiralarının döviz ile kararlaştırılması yasaklanmıştır”

Kira sözleşmesi yenilenen kiracılara ev sahiplerinin zam yapma hakkı bulunuyor. Ancak ev sahipleri istediği oranda zam yapamıyor. Tarafların kira dönemlerinde uygulanacak kira bedellerine ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında TÜFE’nin on iki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmeyecektir. Taraflar arasında yeni dönemde kira bedelinin artışına dair bir anlaşma olmaması halinde dahi yapılacak artış miktarı kanuni düzenleme uyarınca TÜFE’nin on iki aylık değişim oranını geçmeyecektir.

Kira sözleşmelerinde yapılacak artış bir önceki yılın TÜFE ortalaması ile sınırlandırılmıştır. Bununla birlikte, ilgili sözleşmede, taraflarca daha düşük oranda bir artış yapılması öngörülmüş ise, kira artışı belirlenen oran üzerinden yapılabilecektir.

“Yasal kira artış oranı, kira sözleşmesinin dolduğu tarihi takip eden ayın açıklanan 12 aylık TÜFE ortalaması alınarak hesaplanıyor. Ev sahipleri bu oranın üzerinde artış yapamıyor. Ev sahipleri yasal oranı aşarak zam yaparsa kiracının bu duruma hukuksal yoldan dava açma hakkı bulunuyor”

İşyeri kira sözleşmelerinde alınacak güvence bedeline de (depozito) sınırlama getirilmiş olup, üç aylık kira bedelini aşamayacaktır. 01 Temmuz 2020 tarihinden önce alınmış depozito bedelleri ise geçerliliğini sürdürecektir.

“Ev sahiplerinin kiraya zam yapmadan önce, o ayın açıklanan zam oranını öğrenmesi ve yeni kira sözleşmesini buna göre hazırlaması gerekiyor. Eğer sınır aşılırsa, kiracı dava açabiliyor. Eğer kiracı, kendi isteğine göre bir bedel belirleyip mal sahibine ödeme yapıyorsa, mal sahibinin de aradaki farkı icra dairesi kanalıyla talep etme hakkına sahip oluyor”

İş yerlerinde enflasyona göre kira artışı uygulamasına 1 Temmuz 2020 yılında geçilecek. Tarih sonrasında işyerleri kiraları için yenilecek kontratlarda 12 aylık ortalama TÜFE oranı ele alınacak. Ancak şu aşamada kira sözleşmesinde belirtilen hüküm ya da mülk sahibinin isteği dikkate alınacak.

Kira ilişkisinin devri halinde ise kiracı, kiralayanın yazılı rızasını almadıkça kira ilişkisini devredemeyecektir. Ancak burada önemli nokta, kiralayanın haklı bir sebep olmadıkça bu rızayı vermesinden kaçınamamasıdır. Gerçekten haklı bir sebep olmadıkça, mal sahibi, kiralananın devredilmesine rıza göstermek zorundadır. Kira sözleşmesini devreden kiracının, kira sözleşmesinin bitimine kadar ve en fazla iki yıl süreyle devralan kiracıyla birlikte sorumlu olacağını belirtmek gerekir.

Kira sözleşmesinin, süresi bitmeden evvel haksız sebeple kiracı tarafından feshedilmesi halinde kiraya veren, kiralanan yerin yeniden kiraya verilebileceği süreyi göz önüne alarak, kiracıdan belli bir tazminat talep edebilecektir. Genellikle üç aylık bir tazminata hükmedilmektedir.

TANJU HAN

Lütfen BENİ takip etmeye devam edin…

YORUMLARINIZ VE PAYLAŞIMLARINIZ BENİM İÇİN DEĞERLİDİR.

Evinizi Kiraya Vermeye Karar Verdikten Sonra Yapmanız Gerekenler Nelerdir?

Sahip olunan evi kiraya vermek birçok ev sahibi için korkutucudur. İyi bir kiracı bulmanın zorluklarından bahsedilse de alınacak önlemler ve seçim esnasında gözetilecek küçük kurallarla kira süreci sorunsuz yaşanabilir. Siz de evinizi kiraya vermeye karar verdikten sonra yapmanız gereken 4 şeyi not ederek, huzurlu bir kira deneyimi yaşayabilirsiniz.

Kiracınızı tanıyın

Kiracınız ile ilk görüşmeyi emlakçınız yapsa dahi sözleşme sürecini bireysel olarak ilerletmelisiniz. Vekalet üzerinden, yüz yüze görmediğiniz bir kiracı ile yaşayacağınız deneyim daha riskli olacaktır. Kişisel ilişki, tanışıklık bu tip ticari bağlantılarda karşılıklı iyi niyetin gözetilmesine yardımcı olur.

Kiracınızın özel hayatının bir seçim kıstası olmaması gerektiğini aklınızdan çıkarmadan onun mesleğini öğrenebilir, aşağı yukarı gelir durumunu anlayarak kiranızın aksamaması için önem alabilirsiniz. Kişinin bekar, evli veya öğrenci olmasının ciddi şikayetlerin gelme ihtimali dışında bir önemi olmadığını ve gürültü riskinin kiracı bir çiftte dahi olabileceğini unutmamanız gerekir. Kişisel gözlemlerinizin “bekar olmasın”, “öğrenci istemem” gibi yargılardan daha önemli olduğunu hatırlamalısınız.

Olası aksilikler için kurallarınızı belirleyin

Özellikle eski bir ev kiralıyorsanız tesisat, kombi, su deposu gibi ek maliyetler kira sürecinde başınıza dert olabilir. Bu tür durumlar için sigorta yaptırarak olası maliyet riskini güvence altına alabilirsiniz. Sigorta yaptırmıyorsanız dahi kiracıyı aksilik halinde kiminle iletişim kurabileceği konusunda bilgilendirmelisiniz. Kişi size hangi yolla (mail, telefon, mesaj) ulaşabileceğini, size ulaşamadığı durumlarda ne yapması gerektiğini bildiğinde sorunlar çok daha kolay atlatılabilir.

Emlakçı veya sizin bir çalışanınız iletişim kanalı olarak belirlendiğinde ise ev sahibi olarak her giderin faturalandırılmasını isteyebilirsiniz. Dekont, makbuz ve faturaların aylık kiradan düşüp düşülmeyeceğini veya ay sonunda ayrıca ev sahibinden tedarik edilip edilmeyeceğini de sözleşme aşamasında belirlemelisiniz.

Faturaların devrini unutmayın

Su, doğalgaz, elektrik, televizyon ve internet gibi giderlerin faturalarını kiracı üstüne devralmalıdır. Ev sahibinin üzerinde kalan abonelikler sözleşme sonunda kiracının kötü niyeti veya unutkanlığı sonucu ev sahibine borç bırakılması ile sonuçlanabilir.

Ortak kullanım olan aboneliklerin nasıl paylaşılacağı, devir işlemlerinin en kısa sürede gerçekleştirilmesi gerektiği ve bina içinde paylaşımlı yakıt tüketimi halinde aylık ortalama gider tutarının kiracıya bildirilmesi önem taşır. Apartman veya site aidatı da kira ve faturalar dışında düzenli gider olacağından kira sürecinde dikkate alınması gereken bir diğer kalemdir.

Bürokratik gereklilikleri aksatmayın

İki taraf da iyi niyetli olsa da zaman zaman yanlış anlaşılmalar ve unutkanlıklarla sözleşme sorunları yaşanabilir. Hazır sözleşme kopyaları kullanılsa da hassasiyetlerinizi dikkate alan ek maddelerle avukat aracılığıyla sözleşme kapsamını genişletebilirsiniz. Ev sahibi olarak siz kira sözleşmesini avukatınızla düzenlemeli ve kiracının da aynı dikkatle imza öncesinde incelemesini rica etmelisiniz.

Sözleşme tarihinin kontrolünü önemsemeli, gecikmeli ödeme ve ödememe durumunda garanti olarak bir kefili sözleşmede bulundurmalı, yıllık kira artışı için yasal maddeyi gözetmelisiniz. Kira sözleşmesinin fesih şartlarını da dikkatle oluşturmalı ve karşılıklı mutabakatla imzalamalısınız.

Bu dört maddeyi evi kiraya vermek için yaptığınız görüşmelerde dikkate alarak süreci tamamladığınızda en sık karşılaşılan sorunların bir çoğunu önceden önlemiş olursunuz. Kiralık evlerde muhitinizin ortalama ücretlerini, kira öncesi evinizin eksiklerini tamamlayabilir, kira ücretini belirleyebilirsiniz.

 

TANJU HAN

Siz değerli takipçilerimi de bu değişimin birer parçası olarak görüyorum.

Lütfen BENİ takip etmeye devam edin…